Środa Popielcowa

Czym jest Popielec?

Popielec, czyli Środa Popielcowa jest w Kościele katolickim dniem rozpoczynającym bardzo ważny okres - Wielkiego Postu. Środa Popielcowa jest obchodzona w różnych terminach w zależności od daty Świąt Wielkanocnych (np. w tym roku 1 marca), jednak wypada zawsze w środę, by Wielki Post trwał symboliczne 40 dni mimo faktu, że żmudne analizy naszych kalendarzy wskażą nam rozbieżności miedzy tą liczbą a rzeczywistą liczbą 46 dni dzielących nas od Uroczystości Zmartwychwstania Pańskiego.

Co robimy w Popielec?

Prawo kanoniczne nie nakłada na wiernych obowiązku uczestniczenia w tym dniu w Eucharystii, chociaż jest to powszechną praktyką, z której nie powinno się rezygnować bez ważnej przyczyny. W naszej parafii w tym dniu msze będą odbywały się o 8³⁰, 10⁰⁰ (w Ruszkach) oraz 16⁰⁰. Tego dnia charakterystycznym zwyczajem jest posypywanie głów wiernych popiołem przez kapłana. Popiół jest symbolem pokuty, żałoby, umartwienia i nawrócenia się do Boga i wypowiadana przez księdza podczas posypywania głów formuła: “Prochem jesteś i w proch się obrócisz” lub “Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” doskonale to oddaje.

Skąd się wziął Popielec?

Główny obrzęd Środy Popielcowej wywodzi się już z czasów starożytnych, z tradycji judaizmu, w której to Żydzi na znak postu i pokuty posypywali głowy popiołem. Miał to być akt najwyższej skruchy, polegający na uznaniu własnej marności w oczach Boga. Grzesznik podkreślał w ten sposób własną śmiertelność i znikomość. W Kościele katolickim zwyczaj posypywania głowy popiołem w pierwszy dzień Wielkiego Postu został wprowadzony w XI wieku przez papieża Urbana II.

A skąd ten popiół?

Popiół pochodzi ze spalonych palm, poświęconych w poprzednim roku podczas Niedzieli Palmowej. A że palm w naszej parafii z każdym rokiem jest mnóstwo, więc nie pozwólmy by ten popiół się marnował.

Jak przeżyć Popielec?

Ażeby przeżyć potrzebujesz tylko 3 posiłków; w tym jednego do syta i dwóch skromnych (obowiązuje to osoby dorosłe od 18 do 60 roku życia), natomiast dzieci powyżej 14 roku życia powinny zachować wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych w tym dniu. W całym roku liturgicznym mamy tylko dwa dni, kiedy obowiązuje ścisły post: Środę Popielcową i Wielki Piątek!

Czym jest dla katolików okres Wielkiego Postu?

Przesłanie Środy Popielcowej polega na przypomnieniu wiernym o konieczności pokuty i duchowego przygotowania się na świętowanie Zmartwychwstania Chrystusa. Przyjęto w liturgii Kościoła trzy podstawowe wymiary Wielkiego Postu: pokutny, chrzcielny i pasyjny. Wymiar pokutny to przede wszystkim chęć nawrócenia i pojednania z Bogiem. Kościół zaleca takie praktyki pokutne, jak: post, modlitwa i jałmużna. Wymiar pokutny łączy się z wymiarem chrzcielnym wraz z odnowieniem przymierza chrzcielnego w czasie Wigilii Paschalnej, do czego post nas przygotowuje. Trzeci wymiar to rozważanie Męki Chrystusa, w czym może pomóc nam odprawianie drogi krzyżowej. Post zgodnie ze swoją nazwą nawiązuje do 40-dniowego pobytu Chrystusa na pustyni, gdzie pościł i był kuszony przez szatana, zatem wierni, podążając za przykładem Jezusa, są wezwani do odnowienia życia wewnętrznego i nawrócenia.

Co kraj to obyczaj

W Popielec w Hiszpanii odbywa się pogrzeb wielkiej kukły w kształcie sardynki, a w Peru miejsce sardynki zajmują skrzypce, które symbolizują okres hucznego karnawału.